Hoe kom ik van mijn contract af?! Deel 2: contract ontbinden

 

Afspraken moeten worden nagekomen; dat is het uitgangspunt van iedere overeenkomst. Maar wat als u of uw wederpartij niet meer kan of wil nakomen? Door de coronacrisis of anderszins? In een eerdere blog gaf Mulders Advocaten al een overzicht van de verschillende remedies bij contractbreuk (door corona). In de komende serie blogs gaan we op elk van die remedies dieper in. In dit tweede artikel is dat het ontbinden van de overeenkomst.

 

Ontbinden van de overeenkomst

Wanneer een contractpartner zijn afspraken niet nakomt, heeft u meerdere mogelijkheden om van de overeenkomst af te komen tot uw beschikking. In het eerste deel van deze serie is ingegaan op de gemakkelijkste variant, het opzeggen van de overeenkomst, besproken. Als opzeggen niet mogelijk is kunt u overgaan tot ontbinding van de overeenkomst.

 

De overeenkomst kan worden geheel of gedeeltelijk worden ontbonden als de wederpartij tekortschiet in de nakoming van zijn verbintenis, tenzij de tekortkoming gezien haar bijzondere aard of geringe betekenis deze ontbinding met haar gevolgen niet rechtvaardigt (art. 6:265 lid 1 BW).

 

Wanneer de schuldeiser besluit te ontbinden, betekent dat de prestaties die over en weer verricht zijn ongedaan moeten worden gemaakt. Stel, u koopt een machine die na een maand niet meer werkt. Dan verwittigt u eerst de verkoper met een verzoek tot vervanging of reparatie. Doet de verkoper dit niet? Dan kunt u het contract ontbinden. Dat betekent dat de verkoper de aankoopprijs terug moet betalen en u de machine terug moet geven. Let wel, alleen de koper in dit voorbeeld kan ontbinden. De tekortschietende partij, hier de verkoper, kan dit niet. Voor een ontbinding hoeft u overigens niet naar de rechter: schriftelijk mededelen dat u de overeenkomst wenst te ontbinden is voldoende.

 

 

Voorwaarden voor ontbinden overeenkomst

Er zijn twee voorwaarden waaraan moet worden voldaan alvorens een overeenkomst kan worden ontbonden.

• Tekortkoming: er is een tekortkoming in de nakoming van een van de partijen nodig. Enkel wanneer de tekortkoming gering betekenis heeft of van bijzondere aard is, kan het zo zijn dat ontbinding niet mogelijk is. De tekortkoming hoeft niet toerekenbaar te zijn. Ook in overmachtssituaties kan er dus nog steeds ontbonden worden.
• Verzuim: wanneer de wederpartij tekortschiet, moet u eerst de mogelijkheid tot herstel bieden voor u kunt ontbinden. Dat gebeurt door een ingebrekestelling, een brief waarin u een redelijke termijn tot nakoming stelt. Pas als er na die periode nog niet is nagekomen, is er sprake van verzuim en kunt u ontbinden. Let op, een ingebrekestelling is niet nodig als nakoming tijdelijk of blijvend onmogelijk is. In zo’n geval kunt u meteen ontbinden. Ook wanneer er een fatale termijn is overschreden of er nog geen sprake van een tekortkoming, maar de schuldenaar vooraf aangeeft niet te kunnen nakomen in de toekomst, is een ingebrekestelling niet nodig.

 

 

Ontbinden wegens corona?

Het ontbinden van een overeenkomst kan een uitkomst zijn voor ondernemers tijdens de coronacrisis. Er is geen toerekenbare tekortkoming nodig, daarom kan ook worden ontbonden als de ander geen schuld heeft, bijvoorbeeld door de coronacrisis. In sommige gevallen zal door overheidsmaatregelen nakoming tijdelijk onmogelijk zijn. Dan is er dus ook geen ingebrekestelling nodig. Let wel, de vraag of er overmacht in het spel is, is wel belangrijk voor eventuele schadevergoeding. Een tekortkoming die niet kan worden toegerekend geeft namelijk geen recht op schadevergoeding. Of er sprake is van overmacht, hangt vaak af van wat er contractueel geregeld is. Meer informatie over overmacht tijdens corona leest u in deze blog.