DE NOW REGELING EN REORGANISATIE

Dankzij de NOW-regeling kunnen ondernemingen tot 90 % van hun loonkosten terugkrijgen, als hun omzet is wegvalt. één van de voorwaarden voor de NOW-regeling is dat geen ontslagvergunning mag worden aangevraagd. Organisaties moeten dus goed overwegen of zij wél aanspraak willen maken op de NOW. In dit artikel wordt ingegaan op het reorganisatie-verbod in de NOW.

Update 31 mei 2020: De NOW-regeling is met drie maanden verlengd. Daarbij zijn ook enkele voorwaarden gewijzigd. Lees hier alles over de NOW 2.0.

Tijdelijke noodmaatregel overbrugging voor behoud van werkgelegenheid (NOW)

Op 06 april 2020 is de NOW-regeling ingegaan. De regeling is één van de kabinetsmaatregelen om de Corona-crisis te beteugelen. Ondernemingen die gedurende de regeling minimaal 20 % minder omzet genereren, kunnen bij het UWV een vergoeding krijgen tot 90 % van de loonkosten. De vergoeding wordt vastgesteld naar rato van het omzetverlies. Dus als een ondernemer 20 % minder omzet heeft, krijgt hij 18 % van de loonkosten terug. Als hij 30 % minder omzet heeft, krijgt hij 27 % van de loonkosten terug etc. etc.

Het UWV betaalt na de aanvraag een voorschot van 80 % van de verwachtte uitkering. Achteraf stelt het UWV het werkelijke omzetverlies vast én daarmee ook de daadwerkelijke hoogte van de uitkering.

De NOW-regeling is niet voor iedereen een uitkomst. Zo wordt het omzetverlies op concernverband vastgesteld. Dat is problematisch wanneer sprake is van meerdere bedrijfstakken die verschillend worden geraakt door de Corona-crisis. Ook werknemers die in het buitenland verloond worden, vallen niet onder de loonsom, maar de omzet vanwege hun werkzaamheden telt wel mee voor de omzet.

Reorganisatie in het algemeen

Om een duidelijk beeld te krijgen van de impact van de NOW-regeling op de reorganisatie, is het eerst nodig de reorganisatieprocedure in het algemeen te begrijpen.

Normaal gesproken is voor een ontslag toestemming nodig van het UWV of de kantonrechter. Toestemming wordt alleen gegeven als er een redelijke grond voor het ontslag is en herplaatsing binnen een redelijke termijn niet mogelijk is. In artikel 7:669 lid 3 BW staan de negen redelijke gronden.

Bij een reorganisatie wordt gebruik gemaakt van de a-grond: het vervallen van arbeidsplaatsen vanwege de beëindiging van werkzaamheden of omdat vanwege bedrijfseconomische omstandigheden maatregelen nodig zijn voor een doelmatige bedrijfsvoering. Kort weergegeven moet de ondernemer in dat geval aantonen dat: (1) sprake is van bedrijfseconomische omstandigheden (minder omzet, concurrentie, veranderende vraag) én (2) dat daardoor arbeidsplekken vervallen (bijvoorbeeld omdat locaties sluiten of functies vervallen).

Als meer medewerkers tegelijk ontslagen worden kunnen aanvullende eisen gelden. Wanneer bijvoorbeeld 20 of meer mensen ontslagen worden dan moet vooraf overleg plaatsvinden met de vakbonden. Als er een ondernemingsraad is, zal deze bijvoorbeeld geraadpleegd moeten worden. Ook vanuit de CAO kunnen aanvullende eisen gelden.

Een crisis, zoals de coronacrisis, maakt dat het doorgaans gemakkelijker om toestemming te krijgen van het UWV. Het is dan namelijk makkelijk aantoonbaar dat sprake is van veranderende bedrijfseconomische omstandigheden. Dat daardoor arbeidsplaatsen vervallen is dan een vrij gemakkelijke tweede stap. In die zin biedt een crisis de mogelijkheid eens goed de bezem door de organisatie te halen én de efficiëntieslag te maken die nodig is om sterker uit de crisis te komen.

Ontslagverbod in de NOW-regeling

Één van de voorwaarden van de NOW is dat de werkgever gedurende de subsidielooptijd geen ontslagvergunning om bedrijfseconomische redenen mag aanvragen (artikel 7:669 lid 3 onder a). Daarmee wordt de mogelijkheid om te reorganiseren gedurende die periode ernstig beperkt.

Dat wil echter niet zeggen dat een reorganisatie gedurende die periode niet kan worden voorbereid. Zoals het er nu uitziet geldt de NOW-regeling voor een periode van 3 maanden. Een beetje reorganisatie vergt namelijk de nodige voorbereiding. Uitgezocht moet worden waarom en hoe de organisatie zal veranderen. Welke nieuwe functies vervuld moeten worden, door wie deze uitgevoerd worden, etc. etc. Bovendien kan bij grotere reorganisaties alvast overleg plaatsvinden met de vakbonden en de ondernemingsraad. Ervaring leert dat het opzetten van een reorganisatie de nodige tijd in beslag neemt. Dat zou zodanig kunnen worden uitgekiemd dat de aanvraag van de ontslagvergunning valt nadat de subsidieperiode eindigt.

Het is ook relevant te kijken naar de sanctie die staat op overtreding van het reorganisatieverbod. Er staan geen boetes op overtreding. Ook betekent de NOW-regeling niet dat een ontslagvergunning automatisch wordt afgewezen. Inmiddels is de NOW regeling aangepast. De sanctie op het aanvragen van een ontslagvergunning is dat de subsidie wordt verminderd met 150% van het loon van de betrokken werknemers over drie maanden. Let wel, die sanctie is cumulatief bij de sanctie op een afnemende loonsom!

Reorganisatie vs. De NOW regeling: de afweging

Ondernemers moeten dus goed nadenken of zij gebruik willen maken van de NOW-regeling. Deze biedt niet alleen voordelen, maar leidt ook tot de nodige beperkingen. Zoals hierboven gezien is het reorganisatieverbod uit de NOW-regeling niet spijkerhard. Een reorganisatie kan nog steeds worden voorbereid. Organisaties zijn doorgaans toch de nodige tijd kwijt met het voorbereiden van een reorganisatie. Het is dus maar de vraag of men daadwerkelijk aanzienlijke hinder ondervindt van het ontslagverbod in de NOW-regeling.

Anderzijds zal een organisatie ook goed moeten kijken naar de opbrengsten van de NOW. Met name bedrijven die in concernverband werken, hebben soms maar weinig profijt van de NOW-regeling. Dan is het de vraag of niet meer kosten bespaard worden als de reorganisatie sneller ingezet wordt.

Corona-advies advocaat

De corona-maatregelen hebben een impact op iedere onderneming. Dat vraagt om snelle maatregelen en aanpassingsvermogen. Zoekt u een advocaat die met u meedenkt en u adviseert om te gaan met deze veranderende wereld? Neem dan contact op met Mulders Advocaten.

Meer informatie over corona:

Lees ook de volgende artikelen:

• Kan corona een reden zijn voor overmacht?
• Is corona een onvoorziene omstandigheid?
• Corona: welke economische maatregelen neemt de overheid?
• de NOW-regeling: uitleg, voorwaarden en tips
•  Corona: overmacht, wat als niet geleverd kan worden
• Geen omzet, wel werk: toch aanspraak op NOW!
• Goed werkgeverschap in de corona-crisis!
• Contractbreuk vanwege corona: wat kunt u doen?