Corona: Overmacht, wat als niet geleverd kan worden?

Het coronavirus heeft grote gevolgen voor ondernemers. Veel bedrijven kunnen namelijk niet meer leveren. Denk bijvoorbeeld aan kinderdagverblijven. Zij hebben toegezegd kinderopvang te leveren, maar mogen dat nu niet vanuit de overheid. Een ander scenario is dat toeleveranciers niet meer leveren, waardoor de productie stil komt te liggen.

Uitgangspunt is dat overeenkomsten gewoon moeten worden nagekomen. Anders kan dat leiden tot aansprakelijkheid. Op die hoofdregel zijn echter twee uitzonderingen: overmacht en onvoorziene omstandigheden. Daarover zal in dit artikel meer worden uitgelegd.

Uitgangspunt: nakoming, ook als er corona heerst.

Een overeenkomst moet in principe worden nagekomen. Als niet wordt nagekomen dan kan de wederpartij bijvoorbeeld schade of nakoming vorderen. De ander kan ook de overeenkomst ontbinden. Meer informatie over de gevolgen van het niet nakomen van overeenkomsten vindt u hier.

Uitzondering: overmacht

Overmacht wordt ook wel force majeur genoemd. Daarvan is sprake als de nakoming van de overeenkomst wordt verhinderd door een omstandigheid die niet toerekenbaar is aan de contractspartij. Twee elementen zijn van belang: verhindering en toerekenbaarheid.

Niet iedere verhindering kan leiden tot een geslaagd beroep op overmacht. Daarvoor moet sprake zijn van een voldoende ernstige verhindering. Die verhindering moet zo ernstig zijn dat nakoming daardoor écht onmogelijk wordt.

Daarnaast is van belang dat de verhindering niet toerekenbaar is. Dit is het geval als een tekortkoming niet is te wijten aan schuld, rechtshandeling of in het verkeer geldende opvattingen. Toerekenbaarheid gaat dus verder dan alleen de vraag of de contractspartner een fout heeft gemaakt (schuld), ook wordt gekeken naar of dit in zijn risicosfeer ligt. Bijvoorbeeld een huurder die geen omzet genereert en daarom zijn huurovereenkomst niet nakomt, zal geen beroep kunnen doen op overmacht. Immers, het generen van omzet ligt in zijn risicosfeer.

In veel overeenkomsten en algemene voorwaarden staat een overmachtsclausule. In zo’n clausule kan bijvoorbeeld staan dat ziekte geen (of juist wel) een reden is voor overmacht. Dat kan er ook toe leiden dat een verhindering niet of wel toerekenbaar is.

Of de coronacrisis een reden is voor overmacht, verschilt per geval. Het coronavirus is op zichzelf zeer ernstig, maar niet iedere ondernemer wordt er even hard door getroffen. Voor het kinderdagverblijf of de horeca wordt bijvoorbeeld vanuit de overheid maatregelen opgelegd. Dan zal eerder aangenomen worden dat sprake is van een voldoende ernstige verhindering. Daarnaast kan veel worden uitgesloten in algemene voorwaarden.

Tips voor overmacht door corona:

 

• Maak een inventarisatie van verplichtingen die wellicht niet nagekomen kunnen worden door corona en van verplichtingen die uw leveranciers wellicht niet kunnen nakomen
• Pas uw algemene voorwaarden aan en maak daarin afspraken over epedemiën. Zo kunt u een beroep op overmacht uitsluiten of juist mogelijk maken.
• Raadpleeg tijdig een advocaat: een beroep op overmacht is doorgaans niet eenvoudig. Het is dus nodig de juiste stappen te nemen en een en ander goed te motiveren.
• De overheid neemt diverse maatregelen om ondernemers te helpen. Lees hier meer over die maatregelen.
• Start tijdig met onderhandelen
• Als overmacht niet mogelijk is kan wel misschien een beroep worden gedaan op onvoorziene omstandigheden.

Juridische ondersteuning bij Corona door een ondernemingsrechtadvocaat.

Het corona virus zal impact hebben op uw onderneming. U bepaalt zelf hoe dat uitpakt. Grijpt u kansen, of steekt u de kop in het zand. Heeft u behoefte aan een advocaat die met u meedenkt, en u ondersteunt bij het vermijden van juridische valkuilen? Neem dan contact op met Mulders Advocaten.

NIEUW: Corona Online Vragenuur Ondernemers

Mulders Advocaten staat al 30 jaar ondernemers bij in goede en slechte tijden. Daarom iedere dag tussen 17:00 en 18:00 een online vragenuur voor ondernemers. Door middel van videobellen kunt u direct advies krijgen. Aanmelden kan hier!

Meer informatie over corona:

Lees ook de volgende artikelen:

• Is corona een onvoorziene omstandigheid?
• Corona: welke economische maatregelen neemt de overheid?
• de NOW-regeling: uitleg, voorwaarden en tips
•  Corona: overmacht, wat als niet geleverd kan worden
• Reorganisatie en NOW: hier moet u op letten
• Geen omzet, wel werk: toch aanspraak op NOW!
• Goed werkgeverschap in de corona-crisis!
• Contractbreuk vanwege corona: wat kunt u doen?